Dawne Zawiercie w fotografiach i opowiadaniach

Stefan Stefaski

Historia Ośrodka Sportu i Rekreacji w Zawierciu

Strona główna » Galeria » Historia Ośrodka Sportu i Rekreacji w Zawierciu

W latach powojennych w naszym mieście nie było profesjonalnego obiektu rekreacyjno-sportowego. Były boiska przy ul. Senatorskiej oraz w późniejszym czasie przy ul. 11-go Listopada, ale szerszej bazy sportowej tam nie było. Wielu działaczy, sportowców oraz ludzi zafascynowanych sportem marzyło o ośrodku sportowym na miarę czasu. Prężnie działające kluby sportowe (np. KS Warta czy Włókniarz Zawiercie) gromadziły rzesze kibiców, a co za tym idzie obecne obiekty stawały się za ciasne.

W listopadzie 1961 r. podczas obrad w Komitecie Powiatowym PZPR (obecnie budynek Urzędu Skarbowego) zrodził się pomysł budowy w centrum miasta obiektu sportowo-rekreacyjnego. Już po czterech miesiącach w marcu 1962r powstał Społeczny Komitet Budowy Ośrodka Sportowo-Wypoczynkowego. W skład komitetu weszło 21 osób. Przewodniczącym został wybrany I Sekretarz KP PZPR Kazimierz Spałek a Michał Sitarski i Włodzimierz Błasikiewicz zostali wiceprezesami, natomiast na skarbnika powołano Eugeniusza Pietrzaka. Prezydium tworzyli: W. Opoczyński, E. Molenda, J. Ryglewski i H. Mrugała. W skład komitetu weszli również przedstawiciele stowarzyszeń, władz politycznych i administracyjnych oraz zawierciańskich i okolicznych zakładów pracy. Komitet był tworem społecznym, więc nie posiadał odpowiedniego sprzętu, własnych pracowników, a tym bardziej pieniędzy na realizację projektu. Decyzję, którą podjęto by zrealizować podjęte przez siebie wyzwanie było odważne i ryzykowne. Sprawa wyglądała następująco; aby uzyskać z województwa połowę środków na budowę, pozostałą część musiano wyłożyć z własnych zasobów. Postanowiono więc swój wkład oprzeć o czyny społeczne zakładów pracy, organizacji społecznych oraz mieszkańcach Zawiercia.

Ruszono z przygotowaniami. Wybrano Zbigniewa Łojewskiego, aby wykonał projekt ośrodka. Następnie wykonano i ustawiono w różnych punkach miastach specjalne tablice informacyjne, na których był wizualny plan budowy, by wzbudzić zainteresowanie mieszkańców. Dużą popularnością cieszyły się cegiełki, których wyprodukowano 87.100. Były one w różnych nominałach i sprzedawane wśród mieszkańców by wesprzeć budowę. Przednia strona przedstawiała plan ośrodka (obecnie niektóre obiekty są trochę inaczej położone, gdyż w trakcie budowy zmieniono plany). Na tylnej stronie znajdował się następujący tekst: „Miejski i Powiatowy Komitet Frontu Jedności i Narodu wspólnie z Komitetem Społecznym Budowy Ośrodka Sportowo-Wypoczynkowego w Zawierciu dla uczczenia 1000-lecia Państwa Polskiego buduje na terenie Zawiercia w lasku przy ulicach Okrzei i Sienkiewicza Ośrodek Sportowo-Wypoczynkowy. Budowa ośrodka stanowić będzie wspólny wysiłek społeczny mieszkańców naszego miasta i powiatu. Zakupując cegiełkę- bierzesz czynny udział w realizacji obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego. Jesteśmy przekonani, że w tym wielkim czynie nie zabraknie i Ciebie.”

Wybrano również teren był to lasek, który znajdował się pomiędzy ulicami Okrzei (Leśną), Sienkiewicza i Nowotki (obecnie Szymańskiego). Każdy zawiercianin znał ten teren, gdyż odbywały się tam festyny, różnorakie imprezy oraz było to miejsce odpoczynku nad małą rzeczką. Widziałem kiedyś stare zdjęcie gdzie na jednej z polanek obok rzeczki krowy pasał „Stary Jan”. Nadszedł rok 1962, który zjednoczył tysiące ludzi we wspólnej pracy i był początkiem wielkich zmian w wyglądzie naszego miasta. Pierwotnym założeniem Społecznego Komitetu było wybudowanie pływalni i budynku przy ul. Sienkiewicza. Odzew i zaangażowanie społeczeństwa jak i zakładów pracy był tak duży, że bardzo szybko poszerzono projekt o stadion, boiska do siatkówki, piłki ręcznej, muszli koncertowej i kortów tenisowych. Nieco później powstał projekt budowy hali sportowej i biur z hotelem, a koszt całego przedsięwzięcia wynosił 35 mln zł. Zawierciańskie zakłady pracy oddelegowały zarówno sprzęt jak i swoich pracowników. Cementownia „Wiek” przekazała barak na biura, ZAFAMA podarowała wywrotkę Star 20. W zasadzie nie było instytucji czy zakładu pracy w Zawierciu i okolicznych miastach, które by nie brały udziału w budowie. Z dokumentów wynika, że każdy zakład robił kilkumiesięczny plan godzin do odpracowania przez swoich pracowników oraz sprzętu ciężkiego przy budowie.

Pracowała również oddelegowana ze szkół młodzież, organizacje oraz Ci, którzy przez sąd mieli nakaz godzin do odpracowania. Na jednym z zachowanych dokumentów czytamy: „Cech Rzemiosł  Różnych w Zawierciu. Zaświadczamy, że Młodzież Rzemieślnicza podjęła zobowiązanie przepracowania 8 godzin w 26.04.1964r na Ośrodku Wypoczynkowym w Zawierciu w ramach czynu społecznego dla uczczenia XX rocznicy PRL. Prosimy o przygotowanie frontu pracy dla ok.120 ludzi.”  Takie czyny były normalnością, natomiast soboty i niedziele to był już prawie „obowiązkowy czyn społeczny”.

Powróćmy jednak do budowy. Pierwszym kierownikiem został Czernek Jerzy, a gospodarzem Zarębski Edmund. Pierwsi do pracy ruszyli drwale - i konie, gdyż trzeba było wykarczować las, a że teren był podmokły to końmi wyciągano ścięte drzewa. Następnie przystąpiono do budowy basenu i pawilonu z szatniami i kawiarnią. Do pracy przystąpili również żołnierze, którzy wykonywali prace zbrojeniowe i betoniarskie. Jesienią 1963r zakończono prace przy basenie o wymiarach 50x25m i głębokości od 0,80m do 4,5m. Na wieży, która miała platformy do skakania na wysokości 2,5m, 5m i 10m zawieszono narodową flagę. Oznaczało to, że pływalnia jest gotowa. Z początkiem lat 90-tych ówczesne władze miasta nakazały zlikwidowanie wieży do skoków oraz tarasu na dachu pompowni, która miała służyć do filtrowania wody w obiegu zamkniętym, ale z powodów finansowych nie została ukończona. Równocześnie z pracami wykończeniowymi basenu toczyły się prace przy budowie stadionu. Strategicznym zakładem, który wziął na siebie ciężar robót była Huta Zawiercie. Prawię całą ziemię potrzebną na wały stadionu huta przywiozła własnym sprzętem z terenu rozbudowującego się zakładu. Uroczyste otwarcie stadionu na 16 tyś. osób nastąpiło 1-go maja 1966r z okazji 1000-lecia Państwa Polskiego. Taką też nazwę nosi zawierciański stadion. Podczas otwarcia na murawie występowało ponad 1200 uczennic zawierciańskich szkół w pokazach gimnastycznych. W między czasie trwały prace w przy budowie boisk, kortów, muszli koncertowej oraz ogrodzenia wokół ośrodka. W tym samym czasie powstała nieistniejąca już fontanna „rakieta”. Kolejnym obiektem ośrodka, który został wybudowany był hotel, biura i hala sportowa. Już pod koniec 1964r zaczęto wnioskować o potrzebie budowy hali. Przysłowiowego wmurowania kamienia węgielnego dokonał Marian Bartolewski- zasłużony profesor i działacz sportowy, który odnosił znaczące sukcesy w piłce siatkowej. Od 2006 r. hala nosi jego nazwę. Budynki przylegające do hali jak i ją samą budowano w ramach czynów społecznych i uprzejmości zakładów pracy. W ostatnich dniach kwietnia 1968r halę oddano do użytku. Ogólna wartość obiektu wynosiła 8.901.000 zł. Posiadała ona salę o wymiarach 36x18m z widownią na 800 osób z możliwością powiększenia do 1200, małą salę gimnastyczną z urządzeniami do gimnastyki i lekkiej atletyki. W budynku znajdowały się natryski, szatnie, pomieszczenia biurowe, siłownia, sala do podnoszenia ciężarów, kawiarnia oraz mieszkanie służbowe dla gospodarza. Były również pomieszczenia pomocnicze takie jak pralnia, prasowalnia, szatnie dla widzów oraz garaże. Na pierwszym piętrze znajdował się hotel o standardzie II kategorii na 40 łóżek. Pierwszą kierowniczką hotelu była Aleksandra Błasikiewicz. Nosił on nazwę „Dom Sportu i Turystyki”. W ostatnich latach hotel został rozbudowany.

Przez pierwsze lata budowy nie było dyrektora tylko kierownicy. Po zakończeniu budowy dyrektorowali Tadeusz Kołton i Grzesiak Zbigniew. Obecnie od wielu lat dyrektorem OSiR-u jest Witold Grim. Ale czy budowa ośrodka się zakończyła? Cały czas OSiR się rozbudowuję i powstają nowe obiekty. Do majątku OSiR-u zaliczamy: kompleks przy ul. Moniuszki, hala przy ul. Blanowskiej oddana 1.09. 2001r., basen w lasku blanowickim, hala „Wymiennik” przy ul. Piłsudskiego, skat park oddany w 2004r., kompleks wielofunkcyjny (zimą lodowisko) przy ul. Wierzbowej oddany 1.06. 2007r. oraz kryta pływalnia ze Spa przy ul. Pomorskiej. Cały obiekt obejmuje ponad 10 ha i są plany dalszych inwestycji. Jako ciekawostkę można podać, że w latach 70-tych do OSiR-u należał ośrodek w Podlesicach oraz hotel za zamkiem w Ogrodzieńcu. Od początku budowy zmieniały się nazwy ośrodka, ale cel się nie zmienił- służyć mieszkańcom. W ciągu tych wielu lat przez boiska i hale OSiR-u przewinęły się rzesze najbardziej znanych sportowców, artystów, piosenkarzy i zespołów z kraju i zagranicy. Myślę, że gdyby przyszło spisać dorobek zawodów sportowych o randze ogólnopolskiej i międzynarodowej oraz wszelkich imprez rekreacyjnych i kulturalnych to zajęło by to wiele, wiele kartek papieru.       

Autorzy: J. i S. Gębka (materiały- zbiory własne).

Zainteresowanych i posiadających inne materiały proszę o kontakt pod adresem: jaslaz@poczta.onet.pl

1 | 2 | 3 | 4 | 5

|   Do góry   |   Strona główna   |

Centrum Inicjatyw Lokalnychwww.cil.org.pl

Newsletter

ALPANET - Polskie Systemy Internetowe